中文网站
Haýwanlaryň eýeleri kanine zyýanly gipertermiýa - anesteziýadan soň birden ýüze çykýan ölüm howply nesil bozulmasy hakda eşiden bolmagy mümkin. Esasy, bu näsazlyklar bilen ýakyndan baglanyşyklydyrRYR1 gen, wenuklein kislotasyny barlamakbu genetiki töwekgelçiligi öňünden kesgitlemegiň açarydyr.
Miras nusgasy barada aýdylanda bolsa, ylmy ylalaşykdoly däl aralaşmagy bilen awtosomal agalyk ediji miras- üýtgedilen gen göterýän itleriň manysy hemişe alamatlary görkezip bilmez; ýüze çykmagy daşarky triggerlere we gen aňlatma derejelerine baglydyr.
Bu gün bu keseliň bu genetiki modelde nädip ýüze çykýandygyna we nämäniň sebäp bolup biljekdigine çuňňur göz aýlalyň.
Dolandyryşdan çykýan RYR1 geniniň aňyrsyndaky syr
Düwürtikli gipertermiýanyň mehanizmine düşünmek üçin ilki bilen RYR1 geniniň “gündelik işini” bilmeli, ol “hereket edýär”kalsiý kanallarynyň derwezebany"Myşsa öýjüklerinde. Adaty şertlerde it hereket edende ýa-da myşsalaryň gysylmagyna mätäç bolanda, RYR1 geni bilen kadalaşdyrylan kanal açylýar we gysylmagy başlamak üçin saklanylýan kalsiý ionlaryny myşsa süýümlerine goýberýär. Dykylandan soň kanal ýapylýar, kalsiý saklanýar, myşsalar gowşaýar we
tutuş proses aşa ýylylyk döretmezden tertipli we gözegçilikde saklanýar.
Şeýle-de bolsa, RYR1 geni üýtgese (we awtosomal agalyk ediji miras, üýtgedilen bir nusganyň patogen bolup biljekdigini aňladýar), bu “derwezeban” gözegçiligini ýitirýär. Artykmaç duýgur bolýar we belli bir gyjyndyrmalarda açyk bolmaga ýykgyn edýär, köp mukdarda kalsiý ionlarynyň myşsa süýümlerine gözegçiliksiz akmagyna sebäp bolýar.
Bu pursatda myşsa öýjükleri “ýagdaýa düşýär”çakdanaşa çakdanaşa"- şertnama baglaşmak üçin signal bolmasa-da, biderek gysylma we metabolizm bilen meşgullanýarlar. Bu çalt energiýa sarp edýär we köp mukdarda ýylylygy bölüp çykarýar. Itleriň ýylylyk ýaýramagy çäkli bolansoň, ýylylyk önümçiligi ýaýramagyndan has ýokary bolanda, bedeniň gyzgynlygy birnäçe minutyň içinde ýokarlanyp biler (adaty 38–39 ° C-den 41 ° C-e çenli). Artykmaç myşsa alyş-çalşy köp mukdarda süýt kislotasyny we kreatiniň kinazyny öndürýär, olar gan akymyna ýygnanýar we böwrekler (kreatiniň kinaz böwrek turbalaryny ýapyp biler) we bagyr ýaly organlara zeper ýetirýär, myşsa süýümleri dowamly gysylmada ýarylyp, berkligiň, agyrynyň we gara reňkli peşewiň döremegine sebäp bolup biler köp organly näsazlyk - gyssagly kömek etmezden, ölüm derejesi gaty ýokary.
Bu ýerde doly däl aralaşmagy bellemelidiris: käbir itler RYR1 mutasiýa göterýärler, emma gündelik durmuşda hiç hili alamat görkezmeýärler, sebäbi gen aňlatmasy trigger talap edýär. Diňe belli bir gyjyndyrmalar ýüze çykanda mutasiýa işjeňleşýär we kalsiý kanallary gözegçilikden çykýar. Bu, köp göterijiniň hiç haçan tüweleýjilere duçar bolman, ömri üçin sagdyn bolmagyny düşündirýär, ýöne bir gezek başlansoň duýdansyz başlanmagyny başdan geçirip biler.
Canine zyýanly giperterminiň üç esasy hereketlendirijisi
Aboveokarda beýan edilen zynjyr reaksiýalary köplenç üç kategoriýa sebäp bolýar:
Duýgurlygyň tohumlaryň arasynda üýtgäp durýandygyny bellemelidiris.Labrador alyjylar, Altyn alyjylar, Beagles, Wizslaswe beýleki tohumlarda RYR1 mutasiýa derejesi has ýokary, Chihuahuas we Pomeranians ýaly ownuk tohumlarda has az habar berilýär. Ageaş hem möhüm rol oýnaýar - ýaş itler (1-3 ýaş) myşsalaryň alyş-çalşyny has işjeňleşdirýär we olary garry itlere garanyňda triggerlere has ejiz edýär.
Genetiki synag: Alamatlar ýüze çykmazdan ozal öňüni almak
Haýwanlaryň eýeleri üçin bu mehanizmlere we hereketlendirijilere düşünmek has gowy öňüni almaga mümkinçilik berýär:
Itiňiz aýokary töwekgelçilikli tohumýa-da amaşgala taryhy(agalyk ediji miras garyndaşlaryň şol bir mutasiýa alyp biljekdigini aňladýar), anesteziýadan öň weterinarlara elmydama habar beriň. Has ygtybarly dermanlary (meselem, propofol, diazepam) saýlap bilerler we sowadyjy gurallary (buz gaplary, sowadyjy ýorganlar) we gyssagly dermanlary taýýarlap bilerler.
Saklangüýçli maşkyssy howada.
Azaltmakýokary stres ýagdaýlarytrigger täsirini azaltmak.
Nuklein kislotasyny barlamagyň gymmatyKine zyýanly gipertermiýa, itiňiziň RYR1 mutasiýasyny göterýändigini ýa-da ýokdugyny kesgitlemekden ybaratdyr. Infectionokançlygy anyklaýan wirus synagyndan tapawutlylykda bu synag görnüşi genetiki töwekgelçiligi ýüze çykarýar. It doly däl girmegi sebäpli asimptomatik bolsa-da, genetiki ýagdaýyny bilmek eýelere tüýdüklerden gaça durmak üçin öý haýwanlaryny bu howply ýagdaýdan goramak üçin ideg we lukmançylyk kararlaryny sazlamaga mümkinçilik berýär.
Iş wagty: Noýabr-13-2025
Gizlinlik sazlamalary