Geljekdäki gözleg: PCR esasly gan ctDNA metilizasiýa tehnologiýasy, kolorektal düwnük keseline MRD gözegçiliginiň täze döwrüni açýar.

Recentlyakynda JAMA onkologiýasy (IF 33.012) Fudan uniwersitetiniň Düwnük keselhanasynyň professory Cai Guo-ringiň we Şanhaý Jiao Tong uniwersitetiniň lukmançylyk mekdebiniň professory Wan Jingiň topary KUNYUAN BIOLOGI withASY bilen hyzmatdaşlykda möhüm gözleg netijesini çap etdi: Çiş DNK metilizasiýasy we töwekgelçilikleriň derejesi) ”. Bu gözleg, kolorektal rak keseliniň gaýtalanmagyny çaklamak we gaýtalanma gözegçiligi üçin PCR esasly gan ctDNA köpugurly metilasiýa tehnologiýasyny ulanýan, kolorektal rak keseliniň gaýtalanmagyny çaklamagyň we gözegçiligiň kliniki ulanylyşyny ep-esli gowulandyrmagyna we hassanyň diri galmagyny we ýaşaýşynyň hilini ep-esli gowulandyrmagyna garaşylýan has amatly tehniki ýoly we çözgüdi üpjün etmek üçin dünýäde ilkinji merkezli gözlegdir. Bu gözleg journalurnal we onuň redaktorlary tarapyndan ýokary baha berildi we bu sanynda esasy maslahat kagyzy hökmünde görkezildi we Ispaniýaly professor Huan Ruiz-Bañobre we ABŞ-dan professor Ajaý Goel gözden geçirmek üçin çagyryldy. Bu gözleg ABŞ-nyň öňdebaryjy biomedikal metbugaty GenomeWeb tarapyndan hem habar berildi.

Kolorektal rak (CRC) Hytaýda aşgazan-içege ulgamynyň giňden ýaýran zyýanly çişidir. Düwnük keseli boýunça halkara gözleg gullugynyň (IARC) 2020-nji ýyldaky maglumatlary Hytaýda 555,000 täze keseliň dünýäniň 1/3 bölegini tutýandygyny görkezýär, bu keseliň ýaýramagy Hytaýda umumy düwnük keseliniň ikinji ýerine geçýär; 286,000 ölüm dünýäniň 1/3 bölegini tutýar we Hytaýda düwnük keseliniň ýaýramagynyň iň köp ýaýran bäşinji ýeri bolup durýar. Hytaýda ölümiň bäşinji sebäbi. Kesel anyklanan näsaglaryň arasynda I, II, III we IV TNM tapgyrlarynyň degişlilikde 18,6%, 42,5%, 30,7% we 8.2% bolandygy bellärliklidir. Näsaglaryň 80% -den gowragy orta we giçki döwürde, olaryň 44% -iniň diri galmak döwrüne çynlakaý täsir edýän, ýaşaýjylarymyzyň saglygyna howp salýan we agyr sosial we ykdysady ýük döredýän bagyr we öýken üçin bir wagtyň özünde ýa-da heterohroniki uzak metastazlary bar. Milli düwnük merkeziniň statistikasyna görä, Hytaýda kolorektal rak keselini bejermegiň ortaça ýyllyk bahasy takmynan 6,9% -den 9.2% -e çenli, diagnozdan bir ýyl soň hassalaryň şahsy saglyk çykdajylary maşgala girdejisiniň 60% -ini alyp biler. Düwnük keselinden ejir çekýärler we uly ykdysady basyşda [2].
Kolorektal rak keseliniň togsan göterimi hirurgiki usul bilen aýrylyp bilner we çiş näçe ir ýüze çykarylsa, radikal hirurgiki rezeksiýadan soň bäş ýyl ýaşamak derejesi şonça ýokary bolar, ýöne radikal rezeksiýadan soň umumy gaýtalanma derejesi henizem 30% töweregi. Hytaý ilatynda kolorektal düwnük keseliniň bäş ýyl ýaşamak derejesi degişlilikde I, II, III we IV tapgyrlar üçin 90,1%, 72,6%, 53,8% we 10,4%.
Minimal galyndy keseli (MRD) düýpli bejergiden soň çişiň gaýtalanmagynyň esasy sebäbidir. Soňky ýyllarda gaty çişler üçin MRD kesgitlemek tehnologiýasy çalt ösdi we birnäçe agyr agramly synlaýyş we interwensiýa gözlegleri, operasiýadan soňky MRD ýagdaýynyň kolorektal düwnük keseliniň operasiýadan soňky gaýtalanma töwekgelçiligini görkezip biljekdigini tassyklady. ctDNA synag, ýokary nusga elýeterliligi we çişiň birmeňzeşligini ýeňip geçmeýän, ýönekeý, çalt bolmagyň artykmaçlyklaryna eýedir.
Içegäniň düwnük keseli üçin ABŞ-nyň NCCN görkezmeleri we kolorektal düwnük keseline garşy Hytaýyň CSCO görkezmeleri ikisinde-de operasiýadan soňky gaýtalanma töwekgelçiligini kesgitlemek we içegäniň düwnük keselinde himiýa bejergisini saýlamak üçin, ctDNA synagynyň II ýa-da III basgançakly näsaglar üçin goşmaça bejeriş kararlaryna kömek etmek üçin prognoz we çaklaýyş maglumatlary berip biljekdigini aýdýar. Şeýle-de bolsa, bar bolan gözlegleriň köpüsi, çylşyrymly prosesi, uzak möhletli we ýokary çykdajyly [3] ýokary geçiş yzygiderliligi tehnologiýasy (NGS) esasynda ctDNA mutasiýalaryna ünsi jemleýär, rak keseliniň arasynda umumylaşdyrmagyň azlygy we pes ýaýramagy bilen.
Kolorektal düwnük keseliniň III basgançagy bolan ýagdaýynda, NGS esasly ctDNA dinamiki gözegçilik, bir gezek baryp görmek üçin 10 000 dollar töleýär we iki hepde garaşmak möhletini talap edýär. “ColonAiQ®” bu gözlegde köpugurly metilizasiýa synagy bilen hassalar çykdajylaryň ondan birinde dinamiki ctDNA gözegçiligini alyp bilerler we iki günüň içinde hasabat alyp bilerler.
Hytaýda her ýyl kolorektal düwnük keseliniň 560,000 täze ýagdaýyna görä, esasan II-III kolorektal rak keseli (bu paý takmynan 70%) bolan kliniki hassalaryň dinamiki gözegçilige has gyssagly islegi bar, soň kolorektal düwnük keseliniň MRD dinamiki gözegçiliginiň bazar ölçegi her ýyl millionlarça adama ýetýär.
Gözlegleriň netijeleriniň möhüm ylmy we amaly ähmiýete eýe bolandygyny görmek bolýar. Uly göwrümli geljegi uly kliniki gözlegleriň netijesinde, PCR esasly gan ctDNA köpugurly metilizasiýa tehnologiýasynyň kolorektal rak keseliniň gaýtalanmagyny çaklamak we gaýtalanma gözegçiligi üçin hem duýgurlyk, öz wagtynda we çykdajyly netijelilik bilen ulanylyp bilinjekdigini, takyk lukmançylygyň has köp rak keseline peýdaly bolmagy üçin takyk lukmançylyga mümkinçilik döredýändigini tassyklady. Bu gözleg, KUNY tarapyndan işlenip düzülen kolorektal rak üçin köp genli metilizasiýa synagy bolan ColonAiQ® esaslanýar, irki barlagda we diagnozda kliniki amaly gymmaty merkezi kliniki gözleg bilen tassyklandy.
2021-nji ýylda aşgazan-içege keselleri boýunça iň ýokary halkara journalurnal bolan Gastroenterologiýa (IF33.88), Fudan uniwersitetiniň Zhongshan keselhanasynyň, Fudan uniwersitetiniň düwnük keselhanasynyň we beýleki abraýly lukmançylyk edaralarynyň KUNYAN biologiýasy bilen bilelikde geçirilen barlagda, kolonAiQ® ChangAiQ®-iň irki barlagynda we irki diagnozynda oňat netije alandygyny tassyklady. kolorektal düwnük keseliniň çaklamasy.

Gözleg topary, I-III kolorektal düwnük keselinde ctDNA metilizasiýasynyň kliniki ulanylyşyny has-da tassyklamak üçin, I-III kolorektal düwnük keselinde irki gaýtalanma gözegçiligini amala aşyrmak üçin, gözleg topary radikal operasiýa edildi we operasiýadan bir hepde soň, operasiýadan bir aý soň, dinamiki operasiýa operasiýasyndan bir aý soň, her bir gözegçilik nokadynda (üç aý aralykda) gan nusgalaryny ýygnady.
Ilki bilen, ctDNA barlagynyň kolorektal düwnük keselinde operasiýadan ýa-da operasiýadan irki döwürde gaýtalanma töwekgelçiligini çaklap biljekdigi anyklandy. Operasiýadan öňki ctDNA-pozitiw hassalar, operasiýadan soňky gaýtalanma ähtimallygy, operasiýadan öňki ctDNA-negatiw hassalara garanyňda has ýokarydy (22.0%> 4,7%). Operasiýadan soňky irki ctDNA barlagy henizem gaýtalanma töwekgelçiligini çaklaýar: radikal rezeksiýadan bir aý soň, ctDNA-pozitiw hassalaryň negatiw näsaglara garanyňda 17,5 esse köp bolmagy ähtimal; Topar, şeýle hem, ctDNA we CEA synaglarynyň gaýtalanmagyny kesgitlemekde birneme gowulaşandygyny (AUC = 0.849) tapdy, ýöne diňe ctDNA (AUC = 0.839) synag bilen deňeşdirilende tapawudyň ähmiýeti ýokdy, diňe ctDNA (AUC = 0.839) bilen deňeşdirilende tapawudyň ähmiýeti ýokdy.
Töwekgelçilik faktorlary bilen utgaşdyrylan kliniki sahna, häzirki wagtda rak keseliniň töwekgelçilik derejesini kesgitlemek üçin esasy esas bolup durýar we häzirki paradigmada hassalaryň köpüsi henizem gaýtalanýar [4], klinikada aşa bejergi we bejerginiň ýoklugy sebäpli has gowy gatlak gurallaryna zerurlyk bar. Şundan ugur alyp, topar III basgançakly kolorektal rak keseli bolan näsaglary kliniki gaýtalanma töwekgelçiligini bahalandyrmak (ýokary töwekgelçilik (T4 / N2) we pes töwekgelçilik (T1-3N1)) we kömekçi bejeriş döwri (3/6 aý) esasynda dürli toparlara böldi. Derňew, ctDNA-pozitiw hassalaryň ýokary töwekgelçilikli kiçi toparyndaky näsaglaryň alty aýlyk sazlaşykly bejergi alsa, gaýtalanma derejesiniň pesdigini ýüze çykardy; ctDNA-pozitiw hassalaryň pes töwekgelçilikli kiçi toparynda, sazlaşykly bejeriş sikli bilen hassanyň netijeleriniň arasynda düýpli tapawut ýokdy; ctDNA-negatiw näsaglarda, ctDNA-pozitiw hassalara garanyňda has gowy çaklama we operasiýadan soňky has uzak gaýtalanma döwri (RFS) bardy; I basgançak we pes töwekgelçilikli II kolorektal rak ctDNA-negatiw näsaglaryň ikisiniň içinde gaýtalanmady; şonuň üçin ctDNA-nyň kliniki aýratynlyklar bilen birleşmegi töwekgelçiligiň derejesini hasam optimallaşdyrar we gaýtalanmagyny has gowy çaklaýar.

Kolorektal düwnük keseliniň ir ýüze çykarylmagy üçin POM1-de plazma ctDNA derňewi
Dinamiki ctDNA synagynyň mundan beýläkki netijeleri, anyk bejergiden soň (radikal operasiýadan soň + sazlaýjy bejergiden soň) (3ACD surat), ctDNA keseliň irki ýüze çykma mümkinçiligini hödürläp, oňyn dinamiki ctDNA barlagy bilen kesellänlere garanyňda ep-esli ýokarydygyny görkezdi.

2-nji surat. Kolorektal rak keseliniň gaýtalanmagyny anyklamak üçin uzyn boýly kogta esaslanýan ctDNA derňewi

“Kolorektal düwnük keselinde köp sanly lukmançylyk gözlegleri tertip-düzgüne ýolbaşçylyk edýär, esasanam ctDNA esasly MRD barlagy, gaýtalanma töwekgelçiligini kesgitlemek, bejeriş kararlaryny we irki gaýtalanma gözegçiligini ýola goýmak arkaly kolorektal rak keseliniň operasiýadan soňky dolandyryşyny güýçlendirmek üçin uly mümkinçilikleri görkezýär.

Mutasiýa ýüze çykarylanda täze MRD markeri hökmünde DNK metilizasiýasyny saýlamagyň artykmaçlygy, çiş dokumalarynyň genom yzygiderliligini barlamagy talap etmeýär, gan barlamak üçin gönüden-göni ulanylýar we adaty dokumalardan, oňat kesellerden we klon gematopoezden gelip çykýan somatik mutasiýa ýüze çykarylandygy sebäpli ýalan-oňyn netijelerden gaça durýar.
Bu gözleg we beýleki baglanyşykly gözlegler, ctDNA esasly MRD barlagynyň I-III kolorektal düwnük keseliniň gaýtalanmagy üçin iň möhüm garaşsyz töwekgelçilik faktorydygyny we bejerginiň kararlaryny ugrukdyrmak üçin ulanylyp bilinjekdigini, şol sanda MRD-iň kömekçi bejergisiniň “peselmegi” I-III kolorektal düwnük operasiýasyndan soň gaýtalanmagy üçin iň möhüm garaşsyz töwekgelçilik faktorydygyny tassyklaýar.
MRD pudagy epigenetika (DNK metilizasiýasy we fragmentomika) we genomika (ultra çuň maksatly yzygiderlilik ýa-da tutuş genom yzygiderliligi) esasly birnäçe innowasiýa, ýokary duýgur we anyk pikirler bilen çalt ösýär. “ColonAiQ®” uly göwrümli kliniki gözlegleri guramagyny dowam etdirer we elýeterliligi, ýokary öndürijiligi we elýeterliligi birleşdirýän we adaty kliniki tejribede giňden ulanylyp bilinjek MRD synagynyň täze görkezijisine öwrülip biler. ”
Salgylar
] JAMA Onkol. 2023 20-nji aprel.
[2] “Hytaý ilatynda kolorektal düwnük keseliniň ýüki: soňky ýyllarda üýtgedimi?, Hytaýyň epidemiologiýa Journalurnaly, 41-nji tom, No. 10, 2020-nji ýylyň oktýabr aýy.
[3] Tarazona N, Gimeno-Waliente F, Gambardella V we ş.m. Lokal içegäniň düwnük keselinde iň az galyndy keselini yzarlamak üçin aýlanyş-çiş DNK-nyň indiki nesli yzygiderliligi. Ann Onkol. 2019-njy ýylyň 1-nji noýabry; 30 (11): 1804-1812.
[4] Taieb J, Andre T, Auklin E. Metastatiki däl içegäniň düwnük keseli, täze ülňüler we perspektiwalar. Rak bejergisi Rev. 2019; 75: 1-11.